「試してみる」の「みる」や、「走り出す」の「出す」など、他の動詞の行われ方を補助的に説明する動詞を補助動詞と言います。 補助動詞を使った表現は基本的に”用言＋接辞 補助動詞”という構成で使われます。 接辞によっても意味が異なりますので接辞と補助動詞はセットで覚えましょう！
| 元動詞 | 接辞＋補助動詞 | 意味 | 例文 |
|---|---|---|---|
| алу - 取る | -ып ал- | ～する | Ол бір күні бір куыршақ жасап алды. |
| 彼女はある日人形を1つ作りました。 | |||
| -а ал- | ～することができる | ||
| ～する見込みがある | Ол хат танымағандықтан оқи алмады. | ||
| бару - 行く | -ып бар- | ～してゆく | Сіз қалған ақшаңызды ұмтып барасыз. Малдың саны жылдан-жылға көбейіп барады. |
| -а бар- | ～しに行く | Ала бар! Ол шет жерлерге тексеру жүргізге, сапарлай барады. | |
| бастау - 始める | -а баста- | ～し始める | Күздігүні жапырақтар сарғая бастайды. |
| беру - 与える | -ып бер- | ～してあげる | Ол әнді жақсы салып берді. |
| -а бер- | ～し続ける | Сіздер сөйлесе беріңіздер. | |
| болу - なる | -ып бол- | ～し終わる | Олар кеңсесін тазалап болды. |
| -май болма- | ～しなければならない | Мұндай ескілікпен күреспей болмайды. | |
| білу - 知る | -а біл- | ～できる | Коньки тебе білсің бе? |
| жаздау - しかける | -а жазда- | 危うく～しかける | Мен бұл істі ұмытып кете жаздаппын. |
| жат - 横たわる | -ып жат- | (その場で)〜している | Таудың етегінде өзен ағып жатады. |
| -а жат- | 〜している | Қысақтың қыз-келіншектері суға бара жатты. | |
| жөнелу - 急いで行く | -а жөнел- | すぐに～し始める | |
| 一気に～する | Жақында ғана кітаптан оқыған бір ертегіні айта жөнелдім. | ||
| жүру - 行く | -ып жүр- | (習慣的に)～している | Сен оқып жүрген мектепте менің әкем мұгалім болып істейді. |
| -а жүріп | ～しながら | Кезекшілік істей жүріп үйренеміз. | |
| жіберу - 送る | -ып жібер- | ささっと～する | Маған көрсетіп жіберіңізші. |
| келу - 来る | -ып кел- | 徐々に～してくる | Күз жақындап келді. |
| -а кел- | ～してくる | ||
| ～しに来る | Есікке барғанымда ішкі жақтан әкем шыға келді. | ||
| кету - 来る | -ып кет- | ～していく（去っていく） | |
| -а кет- | 手間なく～していく | ||
| ～し出かける | |||
| көру - 見る | -ып көр- | ～してみる | |
| -а көр- | ～しないでください | ||
| қалу - 残る | -ып қал- | ～になる | |
| -а қал- | たちまち～する | ||
| қой - 置く | -ып қой - | ||
| -а қой- | |||
| -май -ақ қой- | |||
| отыр - 座る | -ып отыр- |
参考：カザフ語文法読本 中嶋 善輝著